Na języku u dziecka często mogą pojawiać się bolesne nadżerki w postaci afty. Ich obecność wynika z różnych czynników, choć u maluchów jednym z najczęstszych jest niewłaściwa higiena jamy ustnej oraz kontakt z brudem. Afty u niemowląt oraz starszych dzieci mogą powodować m.in. spadki apetytu, co dotyczy zwłaszcza występowania aft dużych (Suttona). Dlatego też, choć przypadłość ta goi się samoistnie1, warto zastosować domowe sposoby, aby przyspieszyć ten proces i przynieść ulgę dziecku. Jakie są przyczyny owrzodzenia na języku? Co powoduje ten stan zapalny i o czym świadczą pojawiające się często afty?
Afta – co to jest? Nawracające afty w jamie ustnej
Afty to niewielkie zmiany pojawiające się na błonie śluzowej jamy ustnej. Zmiany te są bolesne i powodują dyskomfort związany m.in. z bólem odczuwanym szczególnie w czasie jedzenia czy mówienia. Nadżerki mogą mieć postać[2]:
- afty małej (Mikulicza) – jest to najczęstszy rodzaj nadżerki w jamie ustnej. Występuje po wewnętrznej stronie policzków, języka, podniebienia oraz w obrębie całej śluzówki. Afty te mogą występować pojedynczo lub w większych skupiskach, są niewielkich rozmiarów i zwykle goją się w przeciągu 14 dni, bez pozostawiania blizn;
- afty dużej (Suttona) – te afty występują najczęściej pojedynczo i charakteryzują się dużym rozmiarem. Pojawienie się aft Suttona, ze względu na ich rozmiar (przekraczają 1 cm średnicy), może powodować ból w trakcie mówienia czy spożywania pokarmu, co z kolei może znięchęcać dziecko do jedzenia oraz wpływać na jego samopoczucie. Nadżerce mogą towarzyszyć również dolegliwości takie jak powiększenie węzłów chłonnych i podwyższona temperatura – wówczas należy udać się do lekarza. Nadżerki te goją się nawet do 21 dni i mogą zostawić po sobie bliznę;
- afty opryszczkopodobnej – wewnątrz jamy ustnej mogą rozwinąć się również afty opryszczkopodobne. Ich cechą charakterystyczną jest występowanie dużej ilości aft jednocześnie (grupa ok. 100 nadżerek).
Występowanie aft u dzieci – najczęstsze przyczyny
Przyczyny powstawania aft u dzieci są bardzo różnorodne i zależą m.in. od codziennej higieny i prowadzonego trybu życia. Najczęściej w jamie ustnej afty spowodowane są1:
- niską odpornością organizmu – maluszek może mieć skłonność do nawracających aft wynikającą z niskiej odporności organizmu (układ odpornościowy dziecka rozwija się przez kilkanaście pierwszych lat życia[3]);
- stresem;
- nieprawidłową pracą gospodarki hormonalnej;
- urazami mechanicznymi;
- chorobami ogólnoustrojowymi.
Za występowanie aft na języku u dzieci odpowiedzialne mogą być również niedobory witamin i minerałów (składników mineralnych), szczególnie kwasu foliowego czy witaminy B12. Nadżerki mogą świadczyć również o chorobie ogólnoustrojowej, dlatego zawsze należy skonsultować je z lekarzem.1
Jak wygląda afta? Objawy i rozpoznanie
Afty to nadżerki pokryte białym nalotem i otoczone czerwoną obwódką. Mają dość charakterystyczny wygląd, co pozwala odróżnić je od innych zmian, takich jak opryszczka czy pleśniawka. Afta powoduje ból i dyskomfort1, co może niemowlakowi utrudniać ssanie, a starszemu dziecku spożywanie posiłków.
Jak wygląda leczenie nadżerki? Sposoby na afty
Polecane sposoby na afty u dzieci, występujące na całej jamie ustnej (w dowolnym miejscu na śluzówce), to przede wszystkim płukanie jamy ustnej preparatami zawierającymi substancje przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.2
Oprócz tego leczenie afty na języku u dziecka warto wspomóc preparatami dostępnymi w aptece bez recepty, takimi jak Sachol Kids. Żel zawiera składniki takie jak ekstrakt z róży damasceńskiej, sól sodowa kwasu hialuronowego czy pantenol. Substancje te działają przeciwzapalnie, nawilżająco i regenerująco, dzięki czemu pomagają łagodzić odczuwany dyskomfort podczas spożywania posiłków (działanie przeciwbólowe – ekstrakt z róży damasceńskiej) oraz wspomagają proces gojenia afty. Żel należy stosować 2–3 raz dziennie. Choć afty znikają samoistnie, powodowany przez nie ból i dyskomfort sprawia, że warto sięgnąć po preparaty na afty wspomagające proces gojenia nadżerki.
Bibliografia:
- Krawiecka E., Występowanie nawracającego aftowego zapalenia jamy ustnej w aspekcie chorób ogólnoustrojowych oraz niedoborów żelaza, witaminy B12 i witaminy D, Rozprawa doktorska, Klinika Gerostomatologii i Patologii, 2017.
- Owrzodzenia aftowe, Przegląd Pediatryczny, dostęp: 20.07.2022.
- Kościej A. i inni, Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci, Problemy Higieny i Epidemiologii, 2017.
- Informacje producenta Sachol Kids, dostęp: 20.07.2022.
Artykuł powstał przy współpracy z Bausch + Lomb
Sachol® Kids, wyrób medyczny, tubka 15ml
Zastosowanie: Afty. Aftowe zapalenie jamy ustnej.
Sachol Kids to żel na afty i aftowe zapalenie jamy ustnej u dzieci w wieku powyżej 30 miesięcy.
Producent: Farmaceutici Procemsa S.p.A.
Reklama prowadzona przez Bausch & Lomb Poland Sp. z o.o.