Jaskra jest to schorzenie oczu, które często rozwija się niezauważenie, gdyż przez wiele lat może nie wywoływać żadnych symptomów, jednocześnie niszcząc nerw wzrokowy. To druga najczęstsza przyczyna całkowitej utraty wzroku, zaraz po zaćmie. W Polsce około 800 tysięcy osób cierpi na jaskrę, przy czym tylko połowa z nich ma postawioną diagnozę.
Jaskra – symptomy, przyczyny i terapia
Czym jest jaskra?
Jaskra (inaczej: jaskra) to grupa schorzeń oka, które charakteryzują się wzrostem ciśnienia wewnątrz gałki ocznej, wynikającym z zaburzeń odpływu cieczy wodnistej. W zdrowym oku płyn wodnisty, wytwarzany przez ciało rzęskowe, swobodnie odpływa z oka poprzez kąt przesączania w przedniej komorze oka, zapewniając prawidłowe ciśnienie wewnątrz gałki ocznej. W przypadku jaskry, przepływ cieczy wodnistej zostaje zakłócony, prowadząc do podwyższonego ciśnienia wewnątrz gałki ocznej i stopniowego uszkadzania nerwu wzrokowego.
Klasyfikacja jaskry obejmuje kilka typów, różniących się przyczynami i przebiegiem:
- Jaskra pierwotna o otwartym kącie to najczęstsza postać choroby, zależna od czynników takich jak wiek (powyżej 40 lat), dziedziczność genetyczna oraz krótkowzroczność.
- Jaskra pierwotna o normalnym ciśnieniu (JNC) może wynikać z niewystarczającej ilości krwi dopływającej do nerwu wzrokowego, często spowodowanej miażdżycą lub skurczem naczyń krwionośnych.
- Jaskra wtórna o otwartym kącie przesączania jest wynikiem innych schorzeń oka, np. zespołu pseudoeksfoliacji soczewki (PEX).
- Jaskra pierwotna o zamkniętym kącie przesączania (JZK) wiąże się z anatomiczną wąskością kąta przesączania, co uniemożliwia swobodny odpływ cieczy wodnistej z przedniej komory oka.- Jaskra wtórna o zamkniętym kącie przesączania (WJZK) może być efektem zaawansowanej zaćmy, która uciska kąt przesączania i utrudnia odpływ cieczy wodnistej.
W przypadku jaskry wtórnej, obie odmiany charakteryzują się większymi fluktuacjami ciśnienia wewnątrz gałki ocznej oraz bardziej agresywnym przebiegiem choroby w porównaniu z jaskrą pierwotną. Objawy jaskry wtórnej zazwyczaj dotyczą jednego oka, podczas gdy w jaskrze pierwotnej mogą występować obustronnie.
Kto jest podatny na wystąpienie jaskry?
Wysokie ciśnienie wewnątrz gałki ocznej jest uważane za główny czynnik prowadzący do jaskry. Jednak źródła tej choroby mogą być różnorodne. Wiek pacjenta, dziedziczne predyspozycje oraz współistniejące schorzenia, takie jak cukrzyca, miażdżyca czy hiperlipidemia, odgrywają istotną rolę w jej powstaniu.
Istnieje również kilka innych czynników ryzyka związanych z zachorowaniem na jaskrę, a mianowicie:
- Zaawansowane wady wzroku,
- Historia urazów lub przeprowadzonych operacji na oku,
- Zastosowanie kortykosteroidów, szczególnie w postaci kropli do oczu,
- Wystawienie na stres oraz nawracające migreny.
Jakie są symptomy jaskry?
Nazywana „cichym złodziejem wzroku”, jaskra w wielu przypadkach rozwija się bezobjawowo i przez wiele lat pozostaje niezauważona. Niestety, to dopiero w zaawansowanym stadium choroby pacjenci dostrzegają jej obecność.
Objawy, które mogą sugerować obecność jaskry, to:
- Widzenie aureoli wokół źródeł światła, znane jako efekt halo,
- Pogorszenie ostrości widzenia i ubytki w polu widzenia,
- Zaczerwienienie oka,
- Ból oka,
- Zwężenie pola widzenia, nazywane również widzeniem tunelowym,
- Intensywny ból oka,
- W przypadku ostrego zamknięcia kąta przesączania, mogą wystąpić nudności i wymioty, nazywane ostrym atakiem jaskry.
W Centrum Lekarskim ALFA w Skoczowie – (www.alfamedycyna.pl) w Oddziale Okulistyki zajmujemy się diagnostyką i leczeniem jaskry.
